کاهش سطح مدیریت محیط زیست از معاونت رئیس جمهوری به معاونت وزیر جهاد تنها به کاهش قدرت سازمانی در حفاظت از محیط زیست و افزایش تعرض به مناطق چهارگانه می انجامد.
معاون اسبق سازمان محیط زیست در نامه سرگشادهای برای رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس تاکید کرد: وزارت جهاد کشاورزی هم اکنون به عنوان بهره بردار، سالانه سطح وسیعی از مراتع کشور را بدون بررسی کارشناسی تبدیل به زمین کشاوزی می کند و بیشترین آسیب را به عرصه های طبیعی کشور وارد کرده است.
به گزارش خبرنگار سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، در نامه دکتر دلاور نجفی خطاب به دکتر عباس رجایی - رئیس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس ضمن برشمردن فواید ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلها خاطرنشان شده است: به نظر می رسد آنچه بیشتر محل اختلاف صاحبنظران و فعالان محیط زیست کشور می باشد ، لزوم ادغام نیست بلکه بیشتر نحوه و چگونگی ادغام است.
از سوی دیگر حالتی از ادغام که در طرح نمایندگان مجلس شورای اسلامی آمده است، ادغام دو سازمان و تشکیل معاونت وزیر جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی است . این حالت بدترین حالت ممکن بوده که نه تنها محاسن چندانی ندارد بلکه مملو از معایب مختلف بوده و هیچ کمکی به حل مشکلات محیط زیست و عرصههای طبیعی کشور نمیکند.
در بخش دیگری از این نامه آمده است: کاهش سطح مدیریت محیط زیست کشور از معاونت رئیس جمهوری به معاونت وزیر جهاد کشاورزی تنها به کاهش قدرت سازمانی در حفاظت از محیط زیست خواهد انجامید و تعرض به مناطق چهارگانه حفاظتی را افزایش خواهد داد؛ از طرف دیگر بخش محیط زیست انسانی سازمان را نیز با چالش جدی روبرو خواهد کرد . در شرایطی که تخریب مناطق چهارگانه حفاظتی و کاهش جمعیت حیات وحش سرعت عجیبی گرفته و موضوع آلودگی شهرها نفسها را بند آورده است، تضعیف جایگاه محیط زیست کشور بسیار زیانبار و خسارت آفرین است .
نجفی در نامه خود با تاکید بر این که از نگاه قاطبه طرفداران، اندیشمندان و فعالان عرصه محیط زیست، بهترین حالت ادغام، انتزاع سازمان جنگلها و مراتع از وزارت جهاد کشاورزی و الحاق آن به سازمان حفاظت محیط زیست است، یادآور شد: این امر از یک طرف سطح سازمان حفاظت محیط زیست را همچنان به عنوان معاونت رئیس جمهوری حفظ میکند و از طرف دیگر بخش منابع طبیعی را نیز از وزارت جهاد کشاورزی که خود به عنوان یک دستگاه توسعهای بیشترین آسیب را به منابع طبیعی وارد میکند، منتزع میکند.
معاون اسبق سازمان حفاظت محیط زیست خاطرنشان کرده است: وزارت جهاد کشاورزی هم اکنون به عنوان بهره بردار، سالانه سطح وسیعی از مراتع کشور را بدون بررسی کارشناسی تبدیل به زمین کشاوزی میکند و بیشترین آسیب را به عرصههای طبیعی کشور وارد کرده است که در صورت انتزاع سازمان جنگلها از وزارت جهاد کشاورزی، وزارتخانه مذکور نیز همانند سایر دستگاههای توسعهای از جمله وزارت صنعت و معدن، نفت، نیرو و راه و شهرسازی باید برای طرحهای خود مطالعات زیستمحیطی انجام دهد.
متن کامل نامه دلاور نجفی بدین شرح است:
«جناب آقای دکتر عباس رجایی
رئیس محترم کمیسیون کشاورزی ، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی
سلام علیکم؛
اگر چه صحبت از ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلها و مراتع به سالیان پیشین بر میگردد؛ اما هر از چندگاهی به موضوع روز و بحث داغ دولت، مجلس و محافل مرتبط با این حوزه تبدیل میگردد. اخیراً نیز با ارائه طرحی از سوی جمعی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی با موضوع ادغام، مجدداً فعالان و صاحبنظران محیط زیست به ارائه نظرات و دیدگاههای خود پرداختند .نگارنده نیز به اعتبار حضور چند ساله در مدیریت محیط زیست کشور و آشنایی با سابقه بحث به نکاتی در این باره اشاره خواهم کرد :
1 ـ در یک بررسی ساده، منطقی و منطبق بر تجربه تاریخی فعالیت هر دو دستگاه متولی حفاظت از محیط زیست و عرصههای طبیعی کشور به نظر میرسد ادغام و تمرکز فعالیت های حاکمیتی امری اجتناب ناپذیر باشد. برای اثبات لزوم این ادغام میتوان دلایل زیر را عنوان کرد :
ـ جلوگیری از موازیکاری
ـ جلوگیری از تداخل فعالیتها
ـ پایان بخشیدن به وضعیت فعلی تقسیم اکوسیستم و حفاظت از آن به دو بخش گیاهی و جانوری
ـ ارتقای حفاظت با اعمال سیستم یکپارچه
ـ عدم تعدد مراجع استعلام شونده در اجرای طرحهای توسعهای کشور
ـ پاسخگویی بهتر به نهادهای بینالمللی
ـ صرفهجویی در منابع
ـ پاسخگویی شفافتر به نهادهای نظارتی کشور
ـ جلوگیری از سوء استفاده وزارت جهاد کشاورزی از مدیریت بر منابع طبیعی کشور
2 ـ به نظر میرسد آنچه بیشتر محل اختلاف صاحبنظران و فعالان محیط زیست کشور است، لزوم ادغام نیست بلکه بیشتر نحوه و چگونگی ادغام میباشد. در این خصوص تا کنون نظرات مختلف متعدد و بعضاً متضادی بیان شده است که در این میان چهار حالت آن بیشتر از سایر نظرات مطرح و بحث شده است :
ـ ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگها و مراتع و تشکیل «وزارت محیط زیست و منابع طبیعی»
ـ ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلها و مراتع و تشکیل «معاونت وزیر جهاد کشاورزی و ریاست سازمان حفاظت محیط زیست ومنابع طبیعی»
ـ ادغام سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگلها و مراتع و تشکیل «معاونت رئیس جمهور و ریاست سازمان محیط زیست و منابع طبیعی کشور»
ـ تشکیل وزارت محیط زیست (سازمان جنگلها و مراتع با وضعیت و ساختار موجود حفظ شود)
هر کدام از حالات بیان شده دارای مزایا و معایب خاص خود است که نیازمند بررسیهای کارشناسی و دقیقتر است و آن را به فرصتی دیگر موکول میکنم .
3 ـ حالتی از ادغام که در طرح نمایندگان مجلس شورای اسلامی آمده است، ادغام دو سازمان و تشکیل معاونت وزیر جهاد کشاورزی و سازمان حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی است . این حالت بدترین حالت ممکن بوده که نه تنها محاسن چندانی ندارد بلکه مملو از معایب مختلف بوده و هیچ کمکی به حل مشکلات محیط زیست و عرصههای طبیعی کشور نمینماید. کاهش سطح مدیریت محیط زیست کشور از معاونت رئیس جمهور به معاونت وزیر جهاد کشاورزی تنها به کاهش قدرت سازمانی در حفاظت از محیط زیست خواهد انجامید و تعرض به مناطق چهارگانه حفاظتی را افزایش خواهد داد و از طرفی دیگر بخش محیط زیست انسانی سازمان را نیز با چالش جدی روبرو خواهد کرد. در شرایطی که تخریب مناطق چهارگانه حفاظتی و کاهش جمعیت حیات وحش سرعت عجیبی گرفته و موضوع آلودگی شهرها نفسها را بند آورده است، تضعیف جایگاه محیط زیست کشور بسیار زیانبار و خسارت آفرین است .
4 ـ حال که مجلس محترم در پیگیری این موضوع پیش قدم شده و یک بار دیگر بحث ادغام در دولت، مجلس و محافل محیط زیستی بصورت جدی مطرح شده است، به نظر میرسد بهترین فرصت برای بررسی و انجام آن فراهم شده است. اهمیت محیط زیست ایجاب میکند تا جایگاه سازمانی آن نه تنها تنزل نیافته بلکه تا آنجا که ممکن است ارتقاء یابد.
از نگاه قاطبه طرفداران، اندیشمندان و فعالان عرصه محیط زیست، بهترین حالت، انتزاع سازمان جنگلها و مراتع از وزارت جهاد کشاورزی و الحاق آن به سازمان حفاظت محیط زیست است. این حالت کمترین معایب و بیشترین محاسن را داراست. چرا که از یک طرف سطح سازمان حفاظت محیط زیست همچنان به عنوان معاونت رئیس جمهوری حفظ شده و از طرف دیگر بخش منابع طبیعی را نیز از وزارت جهاد کشاورزی که خود به عنوان یک دستگاه توسعهای بیشترین آسیب را به منابع طبیعی وارد میکند، منتزع مینماید.
وزارت جهاد کشاورزی هم اکنون به عنوان بهرهبردار، سالانه سطح وسیعی از مراتع کشور را بدون بررسی کارشناسی تبدیل به زمین کشاوزی میکند و بیشترین آسیب را به عرصههای طبیعی کشور وارد کرده است. در صورت انتزاع سازمان جنگلها از وزارت جهاد کشاورزی، وزارتخانه مذکور نیز همانند سایر دستگاههای توسعهای از جمله وزارت صنعت و معدن، نفت، نیرو و راه و شهرسازی باید برای طرحهای خود مطالعات زیستمحیطی انجام دهد .
در هر صورت به نظر میرسد، نقش کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی و همچنین مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در این میان می تواند بیش از سایر نهادها موثر باشد .
دلاور نجفی
معاون اسبق محیط طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست»
انتهای پیام