یک کارشناس محیط زیست با بیان اینکه با برقراری نگاه سیستماتیک بسیاری از معضلات زیست‌محیطی حل می‌شود،‌ گفت: تا کنون در بخش‌های مختلف طرح‌های خوبی در زمینه محیط زیست به اجرا درآمده اما از آنجا که نگاه سیستمی در اجرای این طرح‌ها حاکم نبوده و برخی از افراد بخشی نگری می‌کنند اثرات آن را بر روی محیط زیست نمی بینیم.

به گزارش خبرنگار سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، مهندس محمد مجابی برنامه «در مسیر پیشرفت» شبکه تهران با بیان اینکه در گذشته نگاه به توسعه، نگاهی یک جانبه و یک سویه بود افزود: این رویکرد باعث شد که در ابتدای قرن 21 با بحران مواجه شویم چرا که اگرچه مدرنیسم در طول قرن بیستم توانست میزان استفاده از منابع را به شدت افزایش دهد اما در پی آن تخریب و آلودگی‌ها نیز افزایش پیدا کرد که وقوع جنگ‌های بزرگ منطقه‌ای و بین‌المللی نیز به آن دامن زد.

وی با اشاره به میثاق جهانی توسعه پایدار اظهار کرد: کشور ما نیز جزو معدود کشورهای جهان است که در قانون اساسی خود اصلی در رابطه با حفاظت از محیط زیست داشته و عضو این میثاق جهانی است. علاوه بر آن نگاه فرهنگی ایران این گونه است که ایرانی‌ها از قدیم به محیط زیست اهمیت داده‌اند و دین مبین اسلام نیز بر این موضوع تاکید دارد.

مجابی اضافه کرد: در نهایت با پیشرفت و توسعه به اینجا رسیدیم که برای جبران معضلات و مشکلاتی که به وجود آمده باید هزینه‌هایی را صرف کنیم که برخی از این هزینه‌ها به حدی بالاست که غیر قابل جبران است.

این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه امروزه علاوه بر بحث توسعه پایدار به موضوع شکوفایی نیز توجه بسیاری می‌شود افزود: انسان‌ها باید در محیط مسکون خود آرامش داشته و زندگی آنها با کیفیت همراه باشد تا در مکان‌های سکونتگاهی در نهایت بالندگی انسانها به شکوفایی شان منجر شود.

وی با بیان اینکه رویکرد توسعه پایدار در دهه‌های گذشته تکامل یافته است افزود: باید در بحث‌های اقتصادی اثرات اقداماتی که انجام می‌شود بر روی محیط زیست بررسی شده و ارزش نهاده‌های زیست محیطی که تخریب یا آلوده می‌شوند تعیین شود و سپس باید بررسی کنیم که باید چه اقدامی برای جلوگیری از این مشکلات انجام شود.

مجابی با بیان اینکه اقتصاد کشورما شامل بخشهای نفت، خدمات، صنعت و کشاورزی می‌شود افزود: متاسفانه هر کدام از این بخش‌ها بر روی محیط زیست اثراتی می‌گذارد که به همین منظور باید درآمدی که از محیط زیست احصاء می‌شود در حساب‌های ملی ارزشگذاری شود.

وی تاکید کرد:‌ زمانی که در بحث‌های اقتصادی ارزشگذاری نکنیم نمی‌توانیم کار دقیقی انجام دهیم به عنوان مثال در مورد تالاب انزلی بارها بحث شد که اگر جاده از وسط تالاب عبور کند چه قیمتی داشته و اگر از وسط آن رد نشود چه هزینه‌هایی در پی خواهد داشت.

خسارات ناشی از آلودگی هوا در سالهای 2003 تا 2005 بیش از 9 میلیارد دلار برآورد شد

این کارشناس محیط زیست تاکید کرد: در بحث آلودگی هوا نیز این موضوع مدنظر است که به همین منظور در سالهای 2003 تا 2005 با همکاری بانک جهانی و دستگاه‌های داخل کشور مطالعه‌ای انجام شد که در نهایت هزینه اقتصادی ناشی از آلودگی هوا بیش از 9 میلیارد دلار در سال برآورد شد.

وی افزود: البته این میزان مربوط به همان سالهای گذشته است و اکنون باید بحث ریزگردها و افزایش آلاینده‌های متحرک را نیز به آن اضافه کرده و میزان خسارت‌ها را برآورد کنیم.

مجابی افزود: باید در کارهای اجرایی رویکردهای محیط زیستی در نظر گرفته شود و اگر بتوانیم در این زمینه ارزشگذاری اقتصادی کرده و ارزیابی اثرات زیست‌محیطی را بررسی کنیم و میزان خسارات اقتصادی ناشی از تخریب و آلودگی محیط زیست برآورد شود، می‌توانیم اقدامات مناسبی برای جلوگیری از خسارات آتی انجام دهیم.

به گفته وی طبق اعلام مهندس وحید نوروزی، از مجموع دو میلیون و 800 هزار موتورسیکلت تهرانی در زمان وی فقط 30 موتور معاینه فنی پاس کرده‌اند و این در حالیست که هر موتورسیکلت هشت برابر یک خودروی سواری آلودگی ایجاد می‌کند.

این کارشناس محیط زیست تصریح کرد: علاوه بر مساله خودروها و موتورسیکلت‌ها در اطراف شهرهای بزرگ همانند تهران، کارخانه‌ها و پالایشگاه‌های بزرگی وجود دارند که در آلودگی این کلان شهرها سهم دارند.

مردم مطالبات محیط زیستی خود را پیگیری کنند

وی با بیان اینکه بحث سلامت شهروندان یکی از مهمترین مباحثی است که مطرح می‌شود، افزود: مردم باید مطالبات زیست محیطی خود را پیگیری کنند چرا که نقش مردم در این زمینه بسیار اهمیت دارد.

وی ادامه داد: علاوه بر آن فرهنگسازی و افزایش آگاهی‌های عمومی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار بوده و از آنجا که اقتصاد ما هنوز یارانه‌ای است در مسائلی از جمله مصرف انرژی نقش بسزایی خواهد داشت.

این کارشناس محیط زیست تاکید کرد: حفظ محیط زیست وظیفه همه مردم بوده و محدود به یک دستگاه خاص نیست و باید همه NGOها و گروه‌های مردم نهاد در این زمینه اقدام کنند.

وی تاکید کرد: بحث آلودگی هوا تنها بر روی سلامت انسان اثرگذار نبوده و بر روی ساختمان‌ها نیز تاثیرگذار است و آنچه که باید در اولویت قرار گیرد همراهی مردم در این زمینه است که مردم باید علاوه بر مطالبات خودشان نیز مسایل زیست‌محیطی را رعایت کرده و به عنوان مثال در روزهای آلودگی هوا از آوردن خودرو به خیابان‌ها خودداری کنند.

80 درصد آلودگی هوا به منابع آلاینده متحرک باز می‌گردد

مجابی با بیان اینکه آلودگی هوا در شهرها دلایل متعدد و مختلفی دارد، افزود: به طور کلی برآوردها نشان می‌دهد بیش از 80 درصد آلودگی‌ هوا ناشی از منابع متحرک است چرا که در حال حاضر بیش از پنج میلیون خودرو و موتورسیکلت در شهر تردد داشته و بیش از 15 میلیون سفر در طول روز در شهری مثل تهران انجام می‌شود.

وی با اشاره به مشکل ریزگردها نیز اظهار کرد: دولت‌های قبلی هر کدام به نوبه خود حرکت‌هایی در حل این مشکل انجام دادند که این معضل باید با دیپلماسی حل شود.

اولین اولویت رییس جمهوری در زمینه محیط زیست مدیریت یکپارچه برای کاهش آلودگی هواست

این کارشناس محیط زیست در ادامه برنامه به تشریح برنامه زیست‌محیطی رییس جمهوری پرداخت و گفت: اولین اولویت رییس‌جمهوری در زمیه محیط زیست مدیریت یکپارچه برای کاهش آلودگی هوا بوده و پس از آن آب و منابع آب زیرزمینی مورد توجه قرار گرفته است.

به گفته وی در حال حاضر بیش از 90 درصد آب کشور در بخش کشاورزی مصرف می‌شود که اگر بهره‌وری را در این بخش افزایش دهیم میزان مصرف آب نیز کاهش پیدا کرده و از این طریق می‌توان حق‌آبه تالاب‌ها و دریاچه‌هایی را که در حال خشک شدن بوده و می‌توانند باعث بروز مشکلات دیگری شوند تامین کرد.

مجابی تصریح کرد: در بحث آلودگی هوا نیز این گونه نگاه شده که این مساله در آینده چه مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد. علاوه بر آن باید در نظر داشت که چاره‌اندیشی برای بسیاری از مسائل زیست محیطی در زمان خود جواب می‌دهند به عنوان مثال زمان آلودگی هوا شهرها تعطیل شده و در استان‌هایی مانند خوزستان که یکی از استان‌های اصلی درگیر با ریزگردهاست می‌بینیم که فرودگاه‌ها تعطیل شده و همان روز اثر خود را می‌گذارد.

به گفته وی در برنامه محیط زیستی رییس جمهوری برای ارتقای حفاظت از حیات وحش نیز راهکارهایی اندیشیده شده است.

تعطیلی شورای عالی محیط زیست یکی از مهمترین مشکلات عرصه محیط زیست است

مجابی در خصوص قسمت دوم دسته بندی این برنامه گفت: در قسمت دوم این برنامه استقرار حکمرانی شایسته دولت مورد توجه قرار گرفته است چرا که یکی از مشکلات دولت‌های قبل تاثیر تعطیلی شورای عالی محیط زیست بود که می‌توانست با ریاست رییس جمهوری بسیاری از معضلات زیست محیطی کشور را حل کند.

وی با بیان اینکه دیپلماسی محیط زیست یکی از نکات بسیارمهمی است که باید به آن توجه شود، افزود: برای حل معضل ریزگردها و مشکلات تامین آب باید با دیگر کشورها دیپلماسی داشته باشیم.

این کارشناس محیط زیست تاکید کرد: ارتقا جایگاه محیط زیست از دیگر نکاتی است که در این برنامه به آن به خوبی توجه شده و بسیار خرسندیم که رییس جمهوری در برنامه خود به محیط بانان، جنگل بانان و حفاظت کنندگان منابع آب نیز توجه کرده‌اند.

به گفته وی در قسمت سوم این برنامه نگاهی زیست‌محیطی به اقتصاد حاکم است و اگر بتوانیم رویکرد اقتصاد محیط زیست را در برنامه‌های خود مدنظر قرار دهیم بسیار موفق‌تر عمل خواهیم کرد.

ارزیابی‌های زیست‌محیطی یکی از اولویت‌های دولت یازدهم است

مجابی ارزیابی‌های زیست‌محیطی را یکی از اولویت‌های دولت یازدهم دانست و گفت: در جلسه‌ای که اخیرا با آقای ابوترابی، نایب رییس مجلس شورای اسلامی داشتیم ایشان نیز تاکید می‌کردند همانطور که مجلس دارای شورای نگهبان بوده و برنامه‌های آن را با قانون اساسی و اصول شرع تطبیق می‌دهد، کارهای اجرایی هم باید با رویکرد محیط زیستی مورد بررسی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه مدیریت کارآمد و یکپارچه برای بحران آلودگی هوا یکی از اولویت‌های رییس جمهوری است افزود: اگر در برنامه‌هایی که برای حل مشکل آلودگی هوا اجرا می‌شود نگاه جامع‌نگر نداشته باشیم به جایی نخواهیم رسید.

به گفته وی در دولت قبلی طرح جامع آلودگی هوا یکی از طرح‌های بسیار خوبی بود که در آن مواردی از جمله تعیین استاندارد خودروها و ارتقای آن و حذف تترا اتیل سرب در این زمینه بسیار اثرگذار بوده است و باقی موارد این طرح نیز باید به صورت همه جانبه اجرا شود.

در توسعه ناوگان حمل و نقل عمومی برای کاهش آلودگی هوا موفق نبودیم

مجابی با اشاره به اهمیت توسعه حمل و نقل عمومی اظهار کرد: باید برای کنترل آلودگی هوا سهم ناوگان حمل و نقل عمومی را افزایش می‌دادیم که متاسفانه نتوانستیم در این زمینه کاری را از پیش ببریم.

این کارشناس محیط زیست با بیان اینکه نگاه به مدیریت آب نگاهی زیست محیطی نیست افزود: این رویکرد آثار مخربی بر روی محیط یست خواهد داشت که نمونه آن خشک شدن دریاچه‌هایی است که هر کدام منبع تولید کننده ریزگرد محسوب می‌شوند.

لطفا رییس سازمان حفاظت محیط زیست را تعیین کنید

دکتر اسماعیل کهرم، کارشناس ارشد محیط زیست نیز میهمان تلفنی این برنامه بود که ضمن درخواست از رییس جمهوری برای تعیین فرد شایسته برای ریاست سازمان حفاظت محیط زیست، اظهار کرد: از دکتر روحانی می‌خواهیم که هرچه زودتر رییس سازمان حفاظت محیط زیست را تعیین کند.

وی خطاب به رییس جمهوری گفت: برخی صاحب‌نظران این گونه تلقی می‌کنند که تعلل شما به محیط یست به این دلیل است که علاقه‌ای به این حوزه ندارید اما تصور می‌کنیم این موضوع را آنقدر مهم تلقی کرده‌اید که برای معرفی شخص شایسته در حال فکر کردن هستید.

وی با بیان اینکه نامزدهای مورد نظر مردم در این حوزه متعدد نبوده و تعدادشان از انگشتان دست هم کمتر است، تاکید کرد:‌حتی اگر شورای عالی محیط زیست نیز احیا شود بدون رییس هیچ کاری را از پیش نخواهد برد.

کهرم با بیان اینکه مطالبات زیست‌محیطی مردم در حل مشکلات محیط زیست موثر خواهد بود، افزود: اگر ما مردم تهران از آلودگی هوا رنج می‌بریم باید از خودمان عکس‌العمل نشان دهیم در حالی حاضر درمجلس شورای اسلامی عده‌ای از افراد به نمایندگی از آما حضور دارند که باید در قالب NGO ها به آنها نامه نوشته و از این نمایندگان بخواهیم پاسخگوی نیازهایما باشند.

این کارشناسان ارشد محیط یست با اشاره به قوانین زیست‌محیطی در کشور اظهار کرد: در حال حاضر قوانین بسیار خوبی در حوزه محیط زیست داریم که به آنها عمل نکرده‌ایم.

وی با اشاره به سخنان مجابی مبنی بر خسارات 9 میلیارد دلاری در پی آلودگی هوا اظهار کرد: روزانه 14 نفر از هموطنان ما جان خود را به دلیل آلودگی هوا از دست می‌دهند و در دوره وارونگی هوای سال قبل اعلام شد که با شروع فصل وارونگی هوا این تعداد به 28 نفر می‌رسد.

آلودگی هوا در مقابل طبیعت از دست رفته مشکل ساده‌ای است

کهرم تصریح کرد: در طی دولت‌های نهم و دهم اتفاقاتی در حوزه محیط زیست افتاد که می‌توان گفت آلودگی هوا در مقابل طبیعتی که از دست رفت مشکل ساده‌ای است.

وی ادامه داد: با تعطیلی چند روزه و زوج و فرد کردن تردد خودروها می‌توان سلامت هوا را بازگرداند اما نمی‌توان جانورانی که منقرض شده‌اند مانند یوزپلنگ، گورخر و یا تمساح‌ها را به طبیعت بازگرداند زیرا که با کمال تاسف در طی این هشت سال مشاهده کردیم نه تنها فکری به حال این مساله نشد بلکه موضوع، تشدید نیز شد.

این استاد دانشگاه تصریح کرد:‌ اگر دولت‌های ما به حفظ محیط زیست کم توجهی کردند مردم ما به این مساله کاملا آگاه هستند. به عنوان مثال زمانی مهمان شهر رفسنجان که مردم آن در منطقه منصورآباد حیوانات آن را کاملا قلع و قمع کرده بودند میهمان بودم و دیدم که این افراد اکنون با وقت و هزینه خود در پی جبران این مساله هستند و منطقه‌ای 120 هکتاری را خودشان حفاظت می‌کنند.

وی در خصوص اینکه چرا علیرغم وجود قوانین در کنترل آلودگی‌ هوا با مشکلات جدی مواجه هستیم افزود: طبق برآوردهایی که انجام شده 85 درصد منشا آلودگی‌ها از وسایل نقلیه است و همانگونه که شهردار تهران در کنوانسیون جهانی کپنهاگ مطرح کرد حل این مساله گسترش مترو و گسترش فضای سبز است که اگرچه این مسائل مشکل آلودگی هوا را حل می‌کند اما خود مردم نیز باید از تردد با اتومبیل‌های تک سرنشین خودداری کنند.

انتهای پیام