مدیرکل اداره مطالعات اجتماعی و فرهنگی شهرداری تهران تاکید کرد: هر چقدر هم بزرگراه ساخته شود در صورتی که شهروندان فرهنگ استفاده از وسایل نقلیه شخصی را در زندگی شان بکار نبندند نتیجه لازم را نخواهد داشت. زیرا نمی تواند جوابگوی حجم ترافیک موجود باشد. ترافیک و آلودگی هوای امروز نیازمند تغییر شیوه رفتاری مردم است.
به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)،به نقل از شهرنوشت، علی اصغر محکی اظهار داشت: روش و سبک زندگی مردم در حوزه قوانین راهنمایی و رانندگی باید تغییر کند. زیرا با تغییر شیوه رفتاری آنها در استفاده از خودرو شخصی است که می توان امیدوار بود ترافیک کم شود و همسو با این موضوع آلودگی هوا در شهر نیز کاهش پیدا کند.
امروزه در شهرها تا چه اندازه می توان مشکلات شهری به خصوص ترافیک و آلودگی هوا را به سبک زندگی و عادت اشتباه مردم نسبت داد؟
سبک زندگی به رفتار شهروندان اشاره دارد. این رفتار مصرف فرهنگی که توسط آنها صورت می گیرد، را در بر می گیرد، مواردی از جمله استفاده از اینترنت، ماهواره و موسیقی یا فعالیت های ورزشی که در حوزه اوقات فراغت جای می گیرد. در برخی موارد نیز الگوی لباس و پوشش و حتی الگوهای خرید را هم شامل می شود. امروز در شهرها علاوه بر اینکه می توان سبک زندگی مردم در زمینه رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی، استفاده از خودرو شخصی و حمل و نقل همگانی را مورد تحلیل قرار دارد، می توان به رفتارهای زیست محیطی شهروندان در شهر نیز اشاره کرد. استفاده از وسیله نقلیه شخصی که استفاده از حمل و نقل همگانی در شهر را افزایش می دهد، درواقع به ارزش های نگرشی و رفتاری مردم در این زمینه بر می گردد که به خوبی می توان آن را در زمره مباحث مرتبط با سبک زندگی بررسی کرد.
پس شما نیز با نظر شهردار تهران همسو هستید و معتقدید که سبک زندگی مردم در تهران با مسئله ترافیک و آلودگی هوا رابطه مستقیم دارد؟
مسلما سبک زندگی مردم در بروز چنین مشکلی تاثیرگذار است. سبک زندگی عرصه وسیع زندگی افراد را در بر می گیرد. این عرصه هر رفتار و نگرشی را شامل می شود. کارشناسان شهری دلایل بسیاری را برای سنگین بودن ترافیک شهری بیان می کنند که از جمله آنها می توان به اندازه خیابان یا کالبد آن، دوم فرسودگی خودروها و سوم به رفتار رانندگان اشاره کرد. رعایت قوانین راهنمایی و رانندگی در واقع رعایت اخلاق شهروندی است و باید دید که شهروندان تا چه اندازه به رعایت این موارد توجه دارند. سبک زندگی با رفتار و ارزش های نگرشی ارتباط دارد و با هر حوزه شهری ارتباط دارد. هر چقدر بزرگراه ساخته شود اما اگر مردم فرهنگ لازم را در این خصوص رعایت نکنند و سبک زندگی شان را تغییر ندهند، بی فایده است زیرا نمی تواند جوابگوی حجم ترافیک موجود باشد. ترافیک و آلودگی هوای امروز نیازمند تغییر شیوه رفتار مردم است. روش و سبک زندگی مردم در زمینه قوانین رانندگی باید تغییر کند. زیرا با تغییر شیوه رفتاری آنها در استفاده از خودرو شخصی است که می توان امیدوار بود ترافیک کم شود و همسو با این موضوع آلودگی هوا در شهر نیز کاهش پیدا کند. به نظر من نیز رابطه تنگاتنگی بین سبک زندگی و مشکلات شهری وجود دارد.
به اعتقاد شما این مشکل با فرهنگ سازی و آموزش به مردم حل می شود؟
در این زمینه باید فرهنگ سازی کرد. فرهنگ سازی متوجه سبک زندگی افراد است. توجه داشته باشید موضوع سبک زندگی یک آموزه فرهنگی است که در حوزه بلند مدت مستلزم کار کارشناسانه است. اگر بخواهیم در سبک زندگی مردم در حوزه رفت و آمد تغییری ایجاد شود باید در غالب یک مدل راهبردی منسجم و همه جانبه و هماهنگ ظرفیت ها را در بحث آموزش شهروندان به کار ببریم. یک جمله ای هست که می گوید اگر می خواهید انسان ها را شکار کنید از گوش آنها را بگیرد. یعنی افراد جامعه آنقدر در معرض پیام های فرهنگی قرار بگیرند که این پیام ها نتیجه دلخواه را بدهد. البته در این میان باید ملاحظات خاصی مدنظر قرار بگیرد به طوری که نباید در صحبت متولیان تعارضی وجود داشته باشد.
باید به این نکته به خوبی توجه داشت که اگر بسترهای لازم فراهم باشد مردم کمتر از خودرو شخصی خود استفاده می کنند. اگر می گوئیم وسیله شخصی استفاده نکنید باید به توسعه خطوط مترو و تامین حد لازم و کافی از ترن ها و توسعه خطوط بی آرتی بپردازیم. این ها با هم رابطه مستقیم دارند. اگر در یک بزرگراه خطوط بیشتری به خط بی آرتی اختصاص داده شود و مردم به خوبی آموزش دیده باشند، متوجه اند که باید در راستای منافع جمعی عمل کنند بنابراین همه منفعت های فردی خود که استفاده از خودرو شخصی است را کنار می زنند و از حمل و نقل عمومی استفاده می کنند.به طور ویژه و خاص در ترافیک یکی از اولین گزینه های تاثیرگذار وسایل نقلیه شخصی است زیرا بیشترین استفاده شهروندان از خودرو شخصی است، این در حالی است که اولین گزینه باید حمل و نقل عمومی باشد. باید حمل و نقل عمومی جزوی از سبک زندگی مردم شود متاسفانه در حال حاضر استفاده از این بخش برای بخش وسیعی از افراد جامعه به صورت یک روش زندگی در نیامده است. از سوی دیگر هر وسیله نقلیه هنجار خاص خود را دارد. سوارشدن خودرو شخصی یک سری هنجارها دارد که باید رعایت شود. مثلا یک راننده باید قوانین راهنمایی و رانندگی را رعایت کند زیرا رعایت این قوانین رعایت حقوق شهروندان در شهر است. بسیاری از رانندگان در مواقع ضروری که عجله دارند رفتارهای ریسک پذیر بسیاری را انجام می دهند، حتی در چنین زمان هایی رعایت قوانین رانندگی الزامی است. یکی از موارد دیگری که باید جزو سبک های زندگی افراد شود توجه به ایمنی از نظر سلامت است. در واقع خود مردم باید به این نکات توجه داشته باشند به طوری که اگر پلیس هم در خیابان نبود به رعایت قوانین بپردازند. زیرا هر یک از مردم خود را یک پلیس بدانند.
یک زمانی بود که راهنمایی و رانندگی برای آموزش قوانین رفتاری مهم در جامعه مثل بوق زدن به آموزش مردم از طریق انیمیشن و فیلم پرداخت. فکر می کنید برای کاهش این مشکل نیز باید به آموزش های این چنینی توجه کنیم؟
مسلما آموزش افراد جامعه موضوع بسیار بااهمیت و تاثیرگذاری است. ملاحظات بسیاری در زمینه روش های رفتاری مردم در زمینه حمل و نقل و رفت وآمد وجود دارد که بسیاری از آنها ریشه در آموزش دارد. در کشورهای توسعه یافته از سن 8 سالگی به آموزش قوانین رانندگی به کودکان می پردازند. در واقع در این کشورها با احداث پارک ترافیک تلاش می کنند، روش های صحیح را در ذهن کودک بگنجانند تا در بزرگسالی کودک با آگاهی به رفتار در این زمینه بپردازد. پلیس ایران نیز مدتی است که به احداث پارک ترافیک اقدام کرده است و به آموزش کودکان می پردازد که کار بسیار شایسته ای است. برای کم شدن ترافیک، کاهش آلودگی هوا و بسیاری از مخاطرات دیگر از همین سن باید به افراد جامعه آموزش داد. باید به کودکانمان یاد بدهیم که استفاده از حمل و نقل عمومی گزینه بسیار مهمی است که به شهر منفعت بسیاری می رساند تا این آموزه ها ملکه ذهن آنها شود.
از سوی دیگر در یک نظام اجتماعی مردم باید مسئولیت جمعی و شهروندی احساس کنند بنابراین انجام هر اشتباهی باید با نگاه سرزنش طلبانه مردم همراه باشد. فرهنگ سازی در زمینه تغییر در سبک زندگی مردم زمانی صورت می گیرد که هر کس در درون خود یک پلیس داشته باشد تا شهامت ارتکاب تخطی را نداشته باشد. در واقع وجدان هر فردی باید جایگزین شود تا با سرزنش های نیروی درونی اش به استفاده از حمل و نقل همگانی بپردازد و این نیروی درونی باید آنقدر قوی باشد که به عمق مسائل نگاه کند. هنگامی که وجدان فردی جایگزین پلیس بیرونی شود، خودکنترلی در افراد جامعه باعث می شود که قوانین را رعایت کنند. در چنین زمانی شهروندان برای رفت و آمد روزانه شان از خودرو شخص استفاده نمی کنند، هوا را آلوده نمی کنند و ...
انتهای پیام