داشتن شهر سازگار با محیط زیست حق همه افراد است اما نگرشی گذرا بر وضعیت محیط زیست جهان در دو دهه گذشته نشان میدهد.
داشتن شهر سازگار با محیط زیست حق همه افراد است اما نگرشی گذرا بر وضعیت محیط زیست جهان در دو دهه گذشته نشان میدهد که بهرغم سیاستگذاریهای اخیر در زمینه محیط زیست نه تنها اثرات مخرب انسانی در این حوزه کاهش نیافته بلکه مسایل حاد و دشواری مانند آلودگی شدید جو، نازک شدن لایه ازن، بروز پدیده گلخانهای و گرم شدن کره زمین و پیامدهای متعدد ناشی از این پدیدهها نیز مطرح شده است.
به گزارش سایت خبری محیط زیست ایران (IENA)، توجه به مطالعات زیست محیطی و به طور مشخص انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی در مرحله امکان سنجی، مکانیابی پیش از اجرای پروژههای عمرانی در شهرها، به عنوان یکی از موثرترین روشهای مدیریتی در کاهش اثرات زیست محیطی و ابزاری در راه رسیدن به توسعه پایدار شهری به شمار میرود.
در ادامه چند مورد از برنامهها و پروژههای پایدار شهری سازگار با محیط زیست که به طور موفق در چند سال اخیر در آمریکای لاتین و جنوبی اجرایی شده به نقل از سایت "آمریکاز کوارترلی" آورده شده است:
برنامه "ایکاندیوس":
- مکزیکو سیتی، مکزیک
هدف: فراهم آوردن اسکوترهای برقی مشترک برای هوای پاکتر و رفت و آمد سریعتر
Econduce یک برنامه به اشتراکگذاری اسکوتر برقی در مکزیکو سیتی است که با هدف کاهش ترافیک و آلودگی در یکی از پر ازدحام ترین شهرهای آمریکای لاتین انجام میشود. شهروندان میتوانند با ثبتنام، عضویت ماهانه داشته باشند یا با هر بار استفاده از این اسکوترها هزینه آن را پرداخت کنند.
Econduce از ۵۰ اسکوتری که در ابتدای راهاندازی در سال ۲۰۱۵ میلادی داشت، هماکنون به حدود ۶۰۰ دستگاه اسکوتر رسیده است.
هزینه استفاده از این اسکوترهای برقی ماهانه ۱۰ دلار هزینه به اضافه ۷۵ سنت برای ۳۰ دقیقه اول زمان سوار شدن بوده و در صورت عدم عضویت ۱.۵۰ دلار برای ۳۰ دقیقه اول هزینهبر است.
طرح "گرونکول":
- بوگوتا، کلمبیا
هدف: تبدیل سقفها، دیوارها و پیادهروها را به باغهای شهری
Groncol پیشگام در طراحی و ساخت سقفهای بزرگ و باغهای عمودی است. این پروژهها به تنظیم درجه حرارت ساختمان، کاهش هزینههای برق، بهبود کیفیت هوا و کاهش صداهای خارجی کمک میکنند.
این شرکت مسئولیت برخی از بزرگترین پروژههای زیرساختهای سبز در آمریکای لاتین، از جمله یک باغ عمودی را با استفاده از فناوری یک شرکت اسپانیایی که کل نمای هتل B۳ در "بوگوتا" را پوشش میدهد بر عهده دارد.
Groncol که در سال ۲۰۰۹ میلادی آغاز شد، بیش از ۲۵۰ پروژه را در کل کلمبیا به اتمام رسانده است.
هزینه باغهای عمودی تقریباً بین ۳۷ تا ۹۳ دلار برای هر فوت مربع و سقفهای سبز نیز بین ۷ تا ۲۸ دلار برای هر فوت مربع است.
کارگاههای آموزشی Chatbot:
- آرژانتین ، مکزیک و برزیل
هدف: آموزش کدگذاری به جوانان ضمن حل مشکلات شهری
ابتکاری از شرکت نرمافزاری "اوراکل" که با سازمانهای غیردولتی و دولتهای محلی همکاری میکند تا به جوانان چگونگی توسعه برنامههای نرمافزاری که از هوش مصنوعی استفاده میکنند تا به طور خودکار به سؤالات کاربران یا نگرانیهای مربوط به مشکلات اجتماعی و شهری پاسخ دهند را آموزش دهد.
در یک کارگاه آموزشی Chatbot که با همکاری مقامات شهری در "بوینوس آیرس" برگزار شد، دانش آموزان یک مدرسه آموزش فنی با یکدیگر رقابت کردند تا ببینند چه کسی میتواند مفیدترین چت روبات را توسعه دهد. جایزه بزرگ این کارگاه به برنامهای داده شد که نکاتی در مورد مکان و چگونگی بازیافت را به کاربران ارائه میداد.
اوراکل، کارگاههای آموزشی خود را در سال ۲۰۱۷ میلادی در آمریکای لاتین برای ارتقاء آموزش STEM (علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات) و معرفی برنامهنویسی به جوانان آغاز کرد.
کارگاههای آموزشی Chatbot برای شرکت کنندگان رایگان است.
مسیرهای دوچرخهسواری Quinto Centenario:
- بوگوتا، کلمبیا
هدف: ایجاد مسیرهای دوچرخهسواری در سراسر بوگوتا
این پروژه با مسیرها و خطوط دوچرخهسواری به طول بیش از ۲۵ کیلومتر نقاط مختلف شهر را با شکافهای اقتصادی و اجتماعی و جغرافیایی به یکدیگر متصل میکند. این پروژه در حال حاضر تحت نظر برنامه دولت کلمبیا برای ساخت حدود ۱۲۰ کیلومتر از مسیرهای جدید دوچرخهسواری، علاوه بر حفظ ۹۶ کیلومتر از مسیرهای موجود با هدف دسترسی ۱۰ درصد از کل شهروندان به مسیرهای دوچرخهسواری تا سال ۲۰۲۰ میلادی انجام می شود.
تاریخچه تبلیغ دوچرخهسواری با سیاست های عمومی در بوگوتا به دهه ۱۹۷۰ میلادی باز میگردد. در سال ۲۰۱۷ میلادی، شهردار بوگوتا با کمک بانک توسعه بین آمریکایی (IDB)، آژانس همکاری آلمان و تسهیلات مالی شهر C۴۰ توافقنامهای را برای اجرای پروژه Quinto Centenario امضا کرد.
چندین منبع مختلف برای تامین بودجه این پروژه در نظر گرفته شده است که از آنها میتوان به ۸۵۰ هزار دلار کمک مالی IDB برای توسعه مرحله اول آن اشاره کرد.
طرح شرکت Eco-lógica:
- سانتیاگو، شیلی
هدف: دفع زبالههای صنعتی بدون آسیب رساندن به محیط زیست
Eco-lógica یک شرکت خصوصی است که زبالههای مشتریان صنعتی را جمعآوری و دفع میکند. این کار کمک میکند تا مشتریان استانداردهای سختگیرانه "زباله صفر" را که به عنوان هنجارهای داخلی در شرکتهای چندملیتیِ فعال در شیلی پذیرفته شده، برآورده سازند.
Eco-lógica هم سودآور بوده و هم از لحاظ زیست محیطی آگاهیبخش است. ۱۰۰ درصد از زبالههایی که این شرکت جمعآوری میکند مورد استفاده مجدد، بازیافت و کمپوست قرار میگیرد یا به عنوان سوختهای جایگزین مورد استفاده قرار میگیرند.
Eco-lógica در سال ۲۰۰۲ میلادی تأسیس شد و با تنها یک کامیون که خانه به خانه زبالههای بازیافتی را جمعآوری میکرد، آغاز به کار کرد و اکنون به شرکتی تبدیل شده که ۲۰۰ کارمند در آن ماهیانه بیش از ۱۰ هزار تُن زباله جابهجا میکنند.
مشتریها به ازای هر کیلوگرم زباله بین ۳ تا ۴ سنت هزینه پرداخت میکنند؛ این تقریبا همان مبلغی است که شرکت برای دفع زبالهها در محل دفن زباله هزینه میکند.
برنامه موبایللَب:
- سائوپائولو، برزیل
هدف: تشویق توسعهدهندگان این برنامه به کمک به مقامات برای حل مشکلات حمل و نقل
موبایللَب توسعهدهندگان برنامهها، برنامهریزان شهری، استارتآپها و دانشجویان مهندسی را گردهم آورده است تا در زمینه رفع مشکلات حمل و نقل در سائوپائولو با یکدیگر همکاری کنند. این پروژه که توسط دولت محلی با همکاری دانشگاه سائوپائولو اداره میشود، فضایی برای کار، ابزارهای برنامهنویسی و دسترسی به دادههای دولت برای حل مشکلات ارائه میدهد.
این برنامه همچنین خواستار راهحلهایی برای مشکلات خاص شده، میزبانی کارگاههای آموزشی را بر عهده گرفته و برای استارتآپهایی که بر مسائل حمل و نقل تمرکز دارند، مکانهای مناسب در نظر میگیرد.
پس از اعتراضاتی که در سال ۲۰۱۳ میلادی به کرایههای حمل و نقل وارد شد و ازدحام ترافیک هزینه ۲۰ تا ۳۰ میلیارد دلاری برای شهر سائوپائولو به همراه آورد، مقامات سائوپائولو در اوایل سال ۲۰۱۴ میلادی در جستوجوی راه حلهای ارزانتر و کارآمدتر برای مشکلات روزمره حمل و نقل، موبایللَب را تاسیس کردند.
میزان پشتیبانی مالی موبایللَب در پروژههای مختلف، از ۲۵ هزار دلار تا ۲۰۰ هزار دلار تفاوت دارد.
برنامه تلفنیِ پلیس من:
- مکزیکو سیتی، مکزیک
هدف: کمک به صاحبان مشاغل برای گرفتن دزدها
"پلیس من" یک برنامه تلفن همراه با پشتیبانی دولت است که صاحبان مشاغل را در صورت وقوع سرقت یا مشکل امنیتی دیگر با لمس تنها یک دکمه به خدمات اضطراری متصل میکند. این برنامه با دوربینهای امنیتی در سطح شهر و سیستمهای نظارتی هماهنگ شده است تا پلیس بلافاصله صحنه جرم را مشاهده و پیدا کند. همچنین شامل ابزاری برای تماس همه شهروندان با مقامات دولتی، گزارش رفتارهای غیرقانونی و اطلاع از حقوق خود در صورت وقوع جرم است.
این برنامه توسط میگوئل آنخل مانسرا، شهردار سابق مکزیکو سیتی در سال ۲۰۱۳ میلادی برای مقابله با افزایش مداوم سرقت و سایر جرایم در شهر معرفی شد.
این برنامه توسط اداره امنیت عمومی مکزیکو سیتی توسعه یافته و برای کاربران رایگان است.
از فضای خیابانهای خود استفاده کنید (Ocupa tu Calle):
- لیما، پرو
هدف: تغییر شکل و کاربری فضاهای رهاشده به منظور تشویق استفاده عموم
Ocupa tu Calle یک بستر آنلاین است که در آن ساکنان لیما میتوانند فضاهای عمومی مورد غفلت یا متروکه را ثبت کنند و راههای کم هزینهای را برای بهبود آنها پیشنهاد دهند. برای مثال تبدیل پارکینگهای خالی به پلازاهای کوچک یا بازسازی پارکهایی که متروکه شدهاند، میتواند ایدههایی از این دست باشد. پروژه های تأیید شده با همکاری یک سازمان مردم نهاد که با داوطلبان عمومی، شرکای جامعه مدنی و ارگانهای دولت محلی همکاری میکند، انجام میشود.
Ocupa tu Calle که در سال ۲۰۱۴ میلادی راهاندازی شد در اولین پروژه خود پارکینگ یک سوپر مارکت را که بیاستفاده مانده بود، تغییر کاربری داد و در سال نخست خود ۶۰ هزار بازدیدکننده به خود جلب کرد.
هزینه پروژههای مختلف Ocupa tu Calle متفاوت است اما این برنامه از اوت سال ۲۰۱۸ میلادی مبلغ ۲۶۲ هزار و ۳۷۱ دلار جمعآوری کرده است.
کارشناسان آب و هوایی بدون مرز WWB
- آرژانتین، اروگوئه و شیلی
هدف: کمک به افراد برای داشتن خانههایی با مصرف کم انرژی
کارشناسان آب و هوایی بدون مرز با دولت محلی و شرکای بخش خصوصی و جامعه مدنی همکاری میکنند تا به خانوادههای کم درآمد کمک کند که خانههای خود را در زمستانها گرمتر، در تابستانها سردتر و در طول سال امنتر و ایمنتر کنند. این کار با عایق کردن درها و پنجرهها، نصب مجرای تهویه، تغییر لامپها و آموزش ساکنان در استفاده از انرژی هوشمند صورت میگیرد. این برنامه همچنین به شهروندان مسائل آب و هوایی را آموزش داده و باعث ایجاد مشاغل سبز در جوامع میشود.
این پروژه در سال ۲۰۱۴ میلادی و با الگوگیری از برنامه رسیدگی به مسائل آب و هوایی ایالات متحده آغاز به کار کرد.
این پروژه حدود ۱۵۰۰ دلار برای هر خانه هزینه دارد اما همین اقدام باعث کاهش بسیاری از هزینههای انرژی در هر خانه میشود.
انتهای پیام